Bevallen is niet langer een noodzakelijk kwaad om een kind op de wereld te zetten, het is een een rite de passage geworden. Een experience die je als vrouw definieert. Maar die alleen telt als je het ‘natuurlijk’ hebt gedaan. Deze hype is niet alleen dom geblaat van vrouwtjes die ergens een klok hebben horen luiden maar niet weten waar de klepel hangt, het is ook nog eens gevaarlijk.
De trend om zo natuurlijk mogelijk, zonder medische hulp en/of interventies te bevallen, is ontstaan uit de waanideeën van verwende, hoogopgeleide vrouwen. Vrouwen die gewend zijn aan een maakbaar leven, gewend zijn om te krijgen wat ze willen en die bovendien geen flauw benul hebben van de realiteit van een bevalling en hoe gevaarlijk dat potentieel kan zijn. Hun ideeën reiken niet verder dan hun gepoederde neus lang is en gaan totaal voorbij aan het feit dat door die medische mogelijkheden inmiddels al jaren de levens van vele moeders en kinderen gered worden. De bittere realiteit van tijden waarin moeder,- en babysterfte aan de orde van de dag waren hebben ze niet zelf gemaakt en dús doen de harde feiten er niet toe. Want wat je niet ziet, bestaat niet. Struisvogelpolitiek op zijn best.
Lees ook: Waarom er meer aandacht moet zijn voor het moederlijf.
Voor ik om mijn oren geslagen wordt met de in zout geconserveerde placenta’s van de natuurlijk bevallen lotusmoeders zeg ik alvast: dit is niet persé mijn mening. Het is wel de mening van veel gynaecologen, waaronder wijlen Amy Tuteur, schrijfster van het boek ‘Push Back’ dat gaat over de steeds verder groeiende natuurlijkheidshype op het gebied van bevallen en waarover je onlangs in een artikel van Zvezdana Vukojevic en Jop De Vrieze in magazine Opzij kon lezen. Tuteur hekelt de hang van veel moderne moeders om maar zo natuurlijk mogelijk te willen bevallen, en met haar menig gynaecoloog. Het idee dat een bevalling natuurlijk is en dús vrij moet blijven van wat voor medicalisering dan ook, gaat volgens vele medici veel te ver. Het mag dan namelijk best zo zijn dat Moeder Natuur het zo in elkaar geknutseld heeft, maar dat wil niet zeggen dat het ook veilig is. Niet voor niets overleefden een aanzienlijk aantal moeders en kinderen de bevalling niet. Het feit dat dat heden ten dage niet meer gebeurt hebben we te danken aan alle medische kennis en mogelijkheden van tegenwoordig. Alleen daardoor, door de medische wetenschap, gebeurt het in de Westerse wereld bijna nooit meer dat een bevalling uitmondt in een drama met dodelijke afloop.
Dat lijken vrouwen van tegenwoordig echter te vergeten. In het boek van Tuteur en in de vele in discussies aangehaalde voorbeelden die er over dit onderwerp zijn lijken vooral Westerse hoogopgeleide vrouwen ver te willen gaan in hun wens om natuurlijk te bevallen. Vrouwen die bijvoorbeeld een keizersnede weigeren ondanks het feit is dat de baby te groot is voor het bekken, vrouwen die dagen doen over een bevalling en alle medische hulp weigeren, waardoor hun kinderen met ernstige hersenschade, of zelfs dood geboren worden. Allemaal alleen maar omdat het ‘natuurlijk’ moet. Wat deze vrouwen niet beseffen is dat dat inderdaad de natuur is: het feit dat een bevalling een gecompliceerde exercitie is die niet zonder risico’s is. En dat het zomaar mis kan gaan. Darwin zei het destijds niet voor niets: survival of the fittest. Natuurlijker kan het niet.
Net zoals we langzamerhand vergeten zijn dat angst en ontevredenheid ons een Tweede Wereld Oorlog opleverden en daarom het individualisme en het haat zaaien weer om zich heen kunnen grijpen, lijken sommige vrouwen ook vergeten dat een bevalling geen sinecure is, waardoor ze soms spelen met hun eigen levens en die van hun kinderen. Tot grote frustratie van menig professional, die situaties ziet ontstaan die eenvoudig voorkomen hadden kunnen worden als vrouwen eens ophielden met zich te gedragen als verwende prinsesjes die met niks minder dan een designer birth tevreden zijn. De perfecte bevalling moet namelijk helemaal het doel niet zijn. Het enige doel dat gehaald zou moeten worden is: een gezonde, levende baby en een levende moeder. Kostte wat het kost.
Hoewel de uithalen naar de moderne moeder erg hard zijn, denk ik wel dat ze een belangrijk punt aansnijden. Ik zie het zelf ook om me heen: moeders die hun perfecte bevalling in hun hoofd helemaal hebben vormgegeven en grote moeite hebben daar vanaf te wijken. Sterker nog, ik was er zelf zo één. Mijn eerste bevalling werd daardoor een 50 uur durende helse marathon, gewoon omdat ik iedere vorm van medisch ingrijpen weigerde. Mijn zoon was een sterrenkijker, waardoor de ontsluiting absoluut niet vorderde en zowel mijn kind als ik in nood raakten. Het medisch personeel heeft hemel en aarde moeten bewegen om me uiteindelijk toch zover te krijgen wat hulpmiddelen te accepteren en vanaf dat moment ging het opeens snel en kon ik uiteindelijk mijn zoon in mijn armen sluiten. Als ik de hand in eigen boezem steek, moet ik inderdaad toegeven dat ik me veel te weinig had gerealiseerd wat een ingewikkeld proces zo’n bevalling eigenlijk is. Dat ik me teveel (of eigenlijk misschien zelfs wel alleen maar) gefocused had op die experience en op het perfecte plaatje waarvan ik vond dat ik er recht op had. Heb ik achteraf spijt van hoe ik me destijds heb gedragen? Ja, absoluut. Ik denk namelijk niet dat mijn ideeën realistisch waren en, wat ik nog veel erger vind, ik heb te weinig rekening gehouden met de veiligheid van mijn kind en die van mezelf.
Anderzijds heb ik ook de andere kant ervaren, de natuurlijke kant. Mijn derde kind kwam middels een droombevalling ter wereld, weliswaar in het ziekenhuis, maar zonder wat voor medische hulp dan ook. Dit was ook gelijk mijn prettigste bevalling, dus als ik het voor het kiezen had, zou ik zonder twijfel kiezen voor de natuurlijke bevalling. Maar daar zit ook gelijk de moeilijkheid: heel vaak héb je het dus gewoon niet voor het kiezen. Een realisatie die heden ten dage voor veel vrouwen moeilijk te verteren is. Want het is inderdaad waar dat het leven van tegenwoordig voor een groot deel maakbaar is. Vrijwel alles is te regisseren en eigenhandig vorm te geven en dus gaan we er blind van uit dat dat ook geldt voor onze bevallingen. Ons huidige bestaan is een sprookjeswereld van glanzende Pinterestplaatjes en gepolijste levens en iets dat een rafelrandje heeft accepteren we dus gewoon niet meer. Wat niet alleen onrealistisch is, maar ook risicovol, al was het alleen maar vanwege de keiharde deur van teleurstelling die je in gezicht gesmeten krijgt als het leven zich dan opeens toch niet blijkt te laten leiden. En het onverwachte trauma van ontgoocheling en schok dat dat misschien wel oplevert.
Het leven is niet maakbaar en het leven is niet perfect. Het leven is rommelig, chaotisch en een aaneenschakeling van troubleshooten. We moeten ons realiseren dat de situatie waarin wij ons als vrouwen, als moeders, tegenwoordig bevinden een privilege is. Dat we geen récht hebben op een idyllische waterbevalling alleen maar omdat wij hebben besloten dat we het zo willen. Het feit dat dat hier soms een mogelijkheid is, is een verworvenheid, ons gegeven door kennis, ontwikkeling, voorzorgsmaatregelen en veiligheid waar we dankbaar voor moeten zijn. Betekent dat dat we geen zelfbeschikkingsrecht meer hebben en ons altijd maar moeten overleveren aan de medische wetenschap? Nee, dat zeker niet. Want het is nog altijd jouw bevalling, jouw lijf, jouw baby. Maar we moeten de realiteit niet uit het oog verliezen in de fantasie die het hedendaagse leven steeds vaker lijkt te worden. Bevallen is mooi, bevallen is krachtig en ja, bevallen ís een ervaring. Maar bevallen is vooral ook overleven. Dát is namelijk de natuur.
Lees ook: Waarom het niet ‘zonde’ is als je ingeleid moet worden.
(Bron: Opzij)