Leerkrachten luiden de noodklok. Maar liefst 80 procent is bang om besmet te raken met het coronavirus op school. De vakbond Leraren In Actie (LIA) is boos en hekelt de houding van werkende ouders om school als ‘opvang’ te gebruiken. Maar de leerplicht is toch niet bedacht door ouders?
Kinderen in Nederland zijn vanaf hun 5de jaar leerplichtig. Dat concept is niet bedacht door ouders, maar door de overheid, die van mening is dat educatie een van de pijlers van de ontwikkeling is. Er valt een hoop te zeggen over de vraag of dat de laatste jaren nog daadwerkelijk zo is met het Nederlandse onderwijs, maar daar gaat het nu even niet om. Feit blijft dat kinderen, bij wet, naar school moeten. Daarnaast leven we heden ten dage in een maatschappij waarin heel vaak beide ouders moeten werken om in het levensonderhoud van hun gezin te kunnen voorzien, als direct resultaat van het neoliberalistische overheidsbeleid van de afgelopen jaren. Gevolg is dus dat het leven van ouders ingericht is op kinderen die naar school gaan. Niet omdat ouders de verantwoordelijkheid voor hun kinderen willen afschuiven op de school, maar omdat zij de verantwoordelijkheid hebben om hen eten te geven en te voorzien van educatie. En zelfs een wereldwijde pandemie verandert daar niks aan.
Nalatigheid en verwaarlozing
Persoonlijk vraag ik me af waarom al die leerkrachten nou zo panisch zijn voor een virus waar de meeste mensen nauwelijks ziek van worden, maar eenieder heeft recht op z’n eigen angsten. Ik ben geen leerkracht, dus ik kan niet invoelen hoe het is om voor een klas vol snotterende virusbommen te staan. En prima, heel goed zelfs, als je je als beroepsgroep verenigt om te strijden tegen slechte werkomstandigheden. Maar kunnen de leerkrachten nou eens ophouden met ouders te beschuldigen van nalatigheid en verwaarlozing van hun kinderen? Inderdaad, school is geen opvang. School is school. En daar moeten kinderen vijf dagen per week een aantal uur per dag naartoe. Niet omdat ouders hun kinderen dan lekker bij de juf kunnen dumpen en zelf kunnen relaxen, maar omdat dit is hoe het werkt in Nederland. Als je het daar niet mee eens bent, moet je je melden bij de politiek, niet bij de burger. Dus als jij als leerkracht in deze omstandigheden je werk niet wilt, of denkt te kunnen, doen, moet je met je vakbond strijden voor het afschaffen van de leerplicht.
Moeilijke spagaat
Dat je je hard maakt voor veranderingen van het systeem, dat je vraagt om aanpassingen en/of herziening van de situatie waarin je moet werken, omdat je van mening bent dat dat nodig is, daar is niks mis mee. Maar waarom speel je een groep mensen de zwarte piet toe, die er helemaal niets mee te maken heeft? En daarnaast: wat verwacht je nu eigenlijk van ouders? Volgens mij heeft de vorige lockdown duidelijk laten zien dat gezinnen in grote problemen komen als de kinderen thuis komen te zitten. Wederom: niet omdat de ouders niet voor ze zouden willen zorgen, maar omdat het onmogelijk is voor ouders om zorgen, werken en lesgeven te combineren. Tenslotte krijgen ouders geen betaald verlof van hun werkgevers als hun kinderen niet naar school kunnen. Er staat niets in de coronaspoedwet over het tijdelijk kunnen stoppen met werken met behoud van salaris om je kind tijdens kantooruren op te kunnen vangen. Dus wat moeten ouders dan doen? Hun baan opzeggen en vervolgens aan het gas gaan? Want dat is zo goed voor de kinderen? Dat is natuurlijk onzin en totaal onrealistisch. Ja, leerkrachten zitten in een moeilijke spagaat. Maar dat geldt voor ouders net zo goed.
Beschuldigende vinger
Beste leerkrachten, heel vervelend dat jullie je zo’n zorgen maken. Het lijkt me naar om zo in angst te leven. Ik denk dat ouders jullie met liefde zouden willen helpen, sterker nog, ik weet dat er heel veel ouders zijn die hun kinderen zélf het liefst thuis zouden willen houden totdat de pandemie voorbij is. Ik ben persoonlijk niet bang, maar in het kader van de veiligheid en de volksgezondheid houd ik mijn kinderen met liefde thuis en geef ik ze zelf les. Maar dan moet dat wel kunnen. En dat kan voor de meeste ouders dus niet. Omdat zij hun kinderen eten moeten geven. En een dak boven hun hoofd. Dat is de verantwoordelijkheid van ouders. Hen onderwijzen is die van jullie. Ipv met een beschuldigende vinger te wijzen naar de ouders zou het misschien constructiever zijn gezamenlijk iemand anders te wijzen op háár verantwoordelijkheid. Namelijk het faciliteren van burgers in een crisissituatie. Tenslotte zijn het niet alleen de kinderen die opvang nodig hebben, maar wij allemaal. En daarvoor is er toch echt maar één verantwoordelijk: de overheid.