December en de feestdagen zijn een tijd van reflectie en perspectief. Van vooruit kijken en toekomstmuziek. Maar dit jaar niet. Want wat voor toekomst hebben we, als er geen vooruitzicht is?
In de tien jaar dat ik blogs en columns schrijf, heb ik vaak te horen gekregen dat ik te negatief ben. Dat ik over alles wat te zeiken heb. Dat ik wat positiever in het leven zou moeten staan. Wat veel mensen zich niet realiseren is dat ik eigenlijk juist een heel positief persoon ben. De afgelopen jaren heb ik heel wat ellende meegemaakt. Als ik aan mensen vertel wat er allemaal gebeurd is vragen ze me zonder uitzondering waarom ik nog niet burn-out of depressief ben. Maar ondanks alles, en hoe naar, verdrietig en frustrerend het ook allemaal was, heb ik me nooit verslagen of moedeloos gevoeld. Ik heb veel kritiek op dingen die er gebeuren in de samenleving, omdat ik helaas vaak aan den lijve heb moeten ondervinden hoe slecht dingen georganiseerd zijn. Hoe scheef de maatschappelijke verhoudingen zijn en hoe corrupt de heersende macht. Ikzelf en mijn gezin zijn daar regelmatig slachtoffer van geworden en de gevolgen daarvan zijn aanzienlijk. Dus ja, daar vind ik het een en ander van en dat is inderdaad niet positief. De afgelopen jaren waren moeilijk en zwaar, er was veel verdriet, veel zorgen en veel pijn. Toch telde ik in december altijd mijn zegeningen en ging ik het nieuwe jaar met goede moed en vol vertrouwen tegemoet. Tenslotte: what doesn’t kill you, makes you stronger. En er was ook altijd zoveel om dankbaar voor en blij mee te zijn. Ik zeg altijd: mijn grootste angst is de dood, juist omdat ik zoveel van het leven houd. Ondanks dat mijn leven, en dat zeg ik niet om zielig te doen, bepaald niet altijd makkelijk of leuk is. Ik ben misschien een beroepszeikerd (geworden), maar ik ben ook een notoire optimist. Maar nu, december 2020, na wat voor mij persoonlijk, ironisch genoeg, eigenlijk een beter jaar is geweest dan de tien jaar hiervoor, zie ik het voor het eerst daadwerkelijk somber in. Omdat 2021 geen nieuwe ronde is en dus geen nieuwe kansen biedt. Waar ik de afgelopen jaren in het donker altijd wel een sprankje licht zag, tast ik nu alleen maar in het duister.
De toekomst is niet meer van ons
Inmiddels lijkt het mij wel duidelijk dat het leven zoals we dat kenden toen we 2020 in gingen voorgoed voorbij is. Dat het niet meer een kwestie is van ‘even volhouden’ en vertrouwen hebben. Wat er precies aan de hand is en waarom weet ik niet en daar ga ik ook niet over speculeren, maar wat ik wel weet is dat de toekomst niet meer van ons is. De toekomst gaat vanaf nu voor ons bepaald worden. Wie nog denkt dat-ie z’n eigen leven binnenkort terugkrijgt, heeft z’n kop heel diep in het zand gestoken. Wat misschien inderdaad de beste strategie is, want wat je niet ziet bestaat tenslotte niet. En als het niet bestaat hoef je er ook niet in te geloven. Ignorance is nou eenmaal bliss. Ik zou willen dat ik in staat was om me op een dergelijke manier af te sluiten. Om te kunnen ontzien wat zo duidelijk zichtbaar is, aangezien het zich recht in ons gezichtsveld voltrekt. Om te vergeten wat de geschiedenis ons al zo vaak heeft geleerd: dat afgenomen vrijheden en autonomie bijna nooit worden teruggegeven. Met het uitluiden van 2020 sluiten we geen crisisjaar af, maar luiden we vooral vooral een dystopische toekomst in. En ik heb grote moeite om daar straks op de 31ste het glas op te heffen.
Moedeloos en machteloos
Ik denk dat nu alles wel gezegd is door de mensen die het oneens zijn met het coronabeleid. Ik denk dat wereldwijd velen hebben geprobeerd zich te verzetten tegen de toekomst die ons te wachten staat. Maar kennelijk zijn the powers that be te sterk om omver geworpen te worden. Misschien is dit dan de oorlog van onze generatie. Misschien staan we aan de vooravond van de bezetting van onze tijd. Zo voelt het voor mij in ieder geval wel. Moedeloos. Machteloos. Angstig voor wat komen gaat. Zo heb ik me de afgelopen jaren nog nooit gevoeld, terwijl er genoeg is geweest om moedeloos, machteloos en angstig van te worden. Dat zegt mij, als optimist pur sang, genoeg. Het is om doodsbang van te worden.
Geen zin meer om te zeiken
Voor degenen die de moed er nog wel in kunnen houden, die denken dat alles na het prikje, of nog een lockdown of twee, weer normaal wordt, die überhaupt geloven dat het oude leven ooit nog terugkomt: ik heb bewondering voor jullie. Van dergelijk optimisme kan zelfs ik nog wat leren. Ik durf wel te stellen dat ik heel wat weet van volhouden, van vallen en weer opstaan, van gouden randjes zien aan donkere wolken. Maar ik zie geen licht meer aan de horizon. Ik heb zelfs geen zin meer om erover te zeiken. Zeiken doe ik namelijk alleen maar als ik denk dat er nog iets te winnen valt. Maar ik kan nu niet anders dan concluderen dat de strijd gestreden is en dat we die verloren hebben. Jammer, want ik heb de afgelopen jaren juist zo hard gevochten om het heft in eigen handen te houden, om mijn eigen toekomst te kunnen bepalen en te waarborgen. Kortom, gelukkig nieuwjaar? Ik weet het nog zo net niet. En wie mij na het lezen van dit stuk negatief noemt, heeft gelijk. Want ik kan hier, zelfs na al die jaren volhouden en doorzetten, weinig positiefs van maken.
Hi Vala,
Ik heb veel van je blogs met plezier gelezen. Met name die over autisme omdat ik er veel in herken als werkende (Chronisch zieke – sjogrens) moeder van een zoon met autisme (en één zoon zonder autisme).
Echter begrijp ik niet waarom je er zo van overtuigd bent dat wij de vrijheden die wij nu kwijt zijn niet meer terug zullen krijgen. Alhoewel ik het zeker niet met alle maatregelen eens ben – bijv. Het sluiten van de scholen, restaurants, musea en bibliotheken – snap ik ook dat de afwegingen enorm moeilijk zijn. Zo heeft mijn vader een ernstige hersentumor en was er pas geen plek op de IC voor hem na zijn operatie. Maar nog belangrijker wat betreft jouw sombere vooruitzichten, we hebben verkiezingen in maart: veel maatregelen zijn niet populair/heel makkelijk scoren door de oppositie (ik stem overigens GL of PvdD dus dit is geen Rutte/VVD praatje). Het idee dat in Nederland, een ontzettend goed werkende democratie en rechtsstaat, onze vrijheden worden afgenomen voor altijd is een absurd idee. En juist het verspreiden van die ideeën/gedachte is een gevaar voor onze democratie want het werkt populisme in de hand. Populisten die juist wél baat hebben bij het afnemen van vrijheden. Ik zeg dit met name als politicologe/wetenschapper en iemand die allerminst m’n kop in het zand steekt…
Ik hoop dat je alsnog een mooi 2021 krijgt met alle shit die er bij een normaal jaar bij hoort :)
Vriendelijke groet,
Melanie
Dag Melanie,
Dank voor je reactie. Ik vind het fijn dat jij er nog wel vertrouwen in hebt dat alles nog terug naar normaal gaat en ik hoop echt dat je gelijk hebt. Echter, leert de geschiedenis dat vrijheden die van een volk worden afgepakt meestal niet (helemaal) meer worden teruggegeven. Ik ben geen ‘populist’, sterker nog, ik probeer juist zonder te roeptoeteren en rare, wilde complottheorieën te verspreiden mijn mening en kritiek te geven op het beleid. Wat er gebeurt vind ik buitenproportioneel en ik denk dat het schadelijk is voor de maatschappij. Ik vind het op vele fronten erg onlogisch wat er gebeurt en helaas heb ik de afgelopen tien jaar op andere vlakken veel ervaring met de overheid en hoe die dingen geregeld heeft. Daarvan heb ik helaas geleerd dat het beleid niet gericht is op het waarborgen van de burger, maar vooral op het eigen gewin van het systeem. Als ik zie hoe deze crisis zich ontvouwt, heb ik er een hard hoofd in dat we hier nog uitkomen op een manier die voor het volk goed is. Jij hebt het over een ontzettend goed werkende rechtsstaat en democratie, maar die zie ik al heel lang niet meer. De toeslagenaffaire is daar een voorbeeld van, maar het gaat op heel veel meer plekken zo. Ik hoop absoluut dat er in maart een andere wind gaat waaien. En nogmaals: ik hoop dat je gelijk krijgt.
Hoi Vala,
Bedankt voor je uitgebreide reactie.
Eigenlijk denk ik dat we het over veel dingen eens zijn maar net vanuit een ander perspectief kijken. Laat ik allereerst zeggen dat ik jou geen populist wilde noemen, alleen dat ik bang ben dat wanneer bloggers/journalisten of mensen op FB zeggen dat onze vrijheden nooit meer terugkomen dit voer is voor populisten (denk FvD) die onze vrijheden veel minder zullen waarborgen dan het huidige kabinet waar ik geen fan van ben.
Daarnaast ben ik het met je eens, onze democratie en rechtsstaat zijn verre van perfect, en de toeslag affaire is een verschrikkelijk en misselijkmakend voorbeeld. Echter wanneer ik het mondiaal bekijk, ben ik toch wel degelijk blij dat ik in Nederland woon. Want in vergelijking met het overgrote deel van de wereld werkt onze rechtsstaat en democratie goed, ondanks het feit dat ik de tax heaven die NL is verschrikkelijk vind, beleid op duurzaamheid nog steeds niks vind en veel andere kwesties. En ja er is eigen belang, maar af en toe is politiek ook echt ingewikkeld. Ik vind veel maatregelen rondom corona ook onnavolgbaar maar ik zie het eigen gewin niet.. Rutte is al heel lang aan de leiding en hij stond er nog steeds prima voor. Ik denk dat de maatregelen hem weinig goeds doen. Anyhow, ik snap wel dat mensen soms hun geloof in de Nederlandse democratie en rechtsstaat verliezen (ik ben zelfs soms ook moedeloos geworden van bepaalde instanties). Maar als ik wereldwijd kijk, denk ik dat we hier nog steeds veel te kiezen hebben (qua partijen) en ook een best goed functionerende overheid. Kan het beter: zeker! En ik hoop ook op een heel ander kabinet en beleid na maart, maar de democratie an sich en onze rechten, daar maak ik me (na/tijdens de pandemie) geen zorgen om. Wel als er populistische partijen zoals in Hongarije aan de macht komen.
Nogmaals bedankt voor je reactie en je fijne blogs!
Lieve Vala,
Ik ken je niet, wat ik wel weet is dat we beide een liefde voor schrijven én een uitgesproken mening hebben (O en kennelijk hebben we beide een podcast opgenomen met Martine van den Berg MGAG) Ik wil heel graag mijn respect en bewondering naar je uitspreken middels dit schrijven. Alles wat je schrijft is raak, komt binnen (op een bijzonder fijne manier, vind ik), vooral je laatste post (de toekomstmuziek 2021) raakte mij tot diep in mijn ziel. Ik deel absoluut je mening en visie want onze democratie verandert heel langzaamaan in dictatuur.
Sommige noemen het complot denken ik noem het graag ‘anders’ denken als je begrijpt wat ik bedoel.
Hoe dan ook, zo net voor de kerst en een uitzichtloos 2021 vind ik dat wel eens gezegd mag worden: Vala ik heb RESPECT en enorme bewondering voor je! Waren er maar meer zoals jij! Ik wens je ondanks een bizarre tijd toch warme en liefdevolle kerstdagen met je gezin en vooral veel inspiratie en een succesvol 2021! You go girl, shout it out loud wat mij betreft, I love reading you!
Liefs Fem
Dag Fem,
Dankjewel voor je reactie! Fijn dat je mijn artikelen kunt waarderen. Jammer dat ze momenteel zo vaak over zo’n naar onderwerp gaan, maar het is niet anders. Ik blijf me zeker uitspreken! Ik wens jou ook heel fijne feestdagen en een hopelijk toch voorspoedig 2021.