Als een kind vroeger vervelend was, kreeg het straf. Maar tegenwoordig is straf een vies woord. Ik vind dat we die fluwelen handschoentjes waarmee we kinderen aanpakken eens uit moeten doen.
Heb jij weleens een goed gesprek gevoerd met een klein kind? Een constructieve conversatie? Dat-ie begreep wat je zei en vervolgens zijn eigen visie op de zaak kon ventileren? Zo van: “Nou moeder, ik lag op de grond te schuimbekken omdat ik worstel met mijn identiteit. Ik weet niet wie ik ben en wat ik voel. Ik heb moeite mijn complexe emoties een plek te geven.” Nee? Ik ook niet. Waarom niet? Omdat dat niet is hoe een klein kind werkt. Een klein kind is boos, driftig en recalcitrant omdat het kán. Omdat-ie iets wíl. Omdat-ie z’n zin niet krijgt. Dat is niet complex, dat is heel eenvoudig. De reactie daarop zou dus net zo eenvoudig moeten zijn. Zero tolerance. Die billenkoek van weleer kun je achterwege laten, want laten we het wel een beetje pacifistisch houden, maar wie zich als een klootviool gedraagt, die kan de kolere krijgen. En linea recta uit mijn gezichtsveld vertrekken, of z’n Danoontje die avond op z’n buik schrijven. Wie zich brandt moet bij ons thuis op de blaren zitten.
Onzekerheidsissues en verlatingsangstcomplexen
Dat is verschrikkelijk verkeerd, want straffen is tegenwoordig één van de zeven zonden. Je kind is namelijk niet stout of vervelend, je kind heeft het moeilijk. Je kind ‘worstelt ergens mee’. Zet je dat kind dan op de trap, of stuur je ’t naar z’n kamer, dan geef je daarmee de boodschap dat je het afwijst. Niet alleen het slechte gedrag, maar het kind zélf. En daar krijg je dan weer diepgewortelde onzekerheidsissues en verlatingsangstcomplexen van. Wat je dan wel moet doen met een driftige peuter die de boel kort en klein slaat omdat-ie niet met watervaste stift op de muur mag tekenen, is communiceren. Zijn leed erkennen. Erop reflecteren (“Mama begrijpt dat je een ingewikkelde tijd doormaakt”) en vervolgens kalmeren. Wat een schitterende theorie is. Maar in de praktijk enorme bullshit. Met Regan uit The Exorcist viel ook niet te praten en een furieuze peuter is nog een graadje erger. Daar moet je de gekte met grof geweld uitdrijven, anders ligt-ie op z’n 18e nog steeds om zich heen slaand en groen slijm brakend op de grond.
Littekens op je ziel
Ik straf mijn kinderen als ze vervelend zijn. Ze worstelen helemaal nergens mee, ze hebben het niet moeilijk, ze zijn op dat moment gewoon een stelletje etterbakken. Net zoals jouw kinderen. En alle kinderen. Ik word zo moe van dat geneuzel over de zogenaamd oh zo tere kinderziel die meteen gebroken is als er een keer ferm wordt optreden. Van alle onderzoeken die aantonen dat kinderen zich niet gezien voelen als papa en mama een keer uit hun slof schieten, ipv aan ze te vragen welke psychologische pijnen ze lijden die hen ertoe hebben bewogen de kat kaal te knippen of mama’s fles dure shampoo in de wc leeg te knijpen. Het is je reinste overtrokken onzin. Ja, als je je kind de hele kamer door slaat of het aan de lopende band voor rotte vis uitmaakt kan ik me voorstellen dat het daar wat aan overhoudt. Maar van vijf minuten op de trap zitten omdat papa en mama even klaar zijn met iemand die gillend op de grond gaat liggen omdat-ie niet nog een aflevering van Pieter Konijn mag kijken krijg je geen littekens op je ziel. Hoogstens een houten kont.
Kinderen zijn net honden
Kleine kinderen hebben hun emoties niet onder controle en zijn zich niet bewust van wat gewenst gedrag is. Dat is niet erg, want dat moeten ze leren: doordat hun gedrag een vervelende consequentie heeft. Zodat ze de volgende keer weten: dat doe ik niet meer. Een soort Pavlov-reactie dus. Alsof kinderen honden zijn, hoor ik de criticasters al zeggen. En dan zeg ík dus: inderdaad. Kinderen moeten ook getraind worden, zodat ze later netjes aan de lijn van het leven blijven lopen. Maar, wordt er dan tegengeworpen, kinderen begrijpen straf niet. Het is een illusie om te denken dat kinderen op hun kamer gaan zitten nadenken over hun zonden en dan snappen waarom ze straf hebben. Maar die illusie heb ik ook niet. Wat mij betreft hoeven ze het niet te begríjpen, ze moeten het gewoon niet meer dóen. Tegen de tijd dat ze 18 zijn snappen ze echt wel waarom ze op hun kamer zaten.
Weet je wat onderzoeken ook zeggen? Dat de jongeren van tegenwoordig een stelletje narcistische, luie mietjes zijn. Dat er steeds meer jonge mensen, kinderen zelfs, bij de psychiater terecht komen omdat ze het leven niet aankunnen. Omdat ze alles kregen, alles mochten, overal in gefaciliteerd werden. Niet meer met teleurstellingen en tegenslagen om kunnen gaan. Het punt met het leven is nou juist dat dat niet bestaat uit elfenstof en roze eenhoorns. Dáár zou ik nou een trauma van krijgen, als ik daar opeens mee om mijn oren geslagen werd terwijl ik dacht dat God en iedereen op mij zat te wachten. Daar wil ik mijn kinderen voor behoeden. Er komt een tijd dat ze zich zelf staande moeten houden (en dan hoop ik in een pied-à-terre in Italië te zitten en wil ik niet steeds terug moeten komen vliegen omdat ze weer eens ingestort zijn), dus hoe sneller ze met hun beide benen op de grond staan, hoe beter. Bovendien: kinderen die opgroeien met ouders die van ze houden, een dak boven hun hoofd, genoeg te eten en te drinken, die worstelen helemaal nergens mee. Echt niet. Dat zijn gewoon af en toe etterbakken. Zoals jij en ik vroeger ook waren. Bespaar je dus die coachingsessies en zet je kind gewoon even op de gang. Scheelt een hoop energie. En dan kun je zelf mooi dat tweede koekje opeten.
Hoi Vala, wat een geweldig stukje! Heel herkenbaar :)
Ik ben het met je artikel eens maar vind het soms lastig om dit toe te passen bij mijn zoontje van 9 met autisme. Gezien het Pavlov effect bij hem niet altijd werkt ;) Hoe ga jij daar mee om?
Groetjes Kim
Hi Kim,
Dankjewel voor je reactie. Lastig inderdaad en herkenbaar, want ik heb zelf een zoon van bijna 9 jaar met ASS. Ook bij hem treedt het Pavlov effect niet altijd (lees: meestal niet :-D ) op. Toch geldt voor hem eigenlijk ook ‘zero tolerance’. Slecht gedrag levert een consequentie op, ook als hij dat niet altijd (meteen) begrijpt. Wel zijn we van tevoren heel duidelijk: als dit, dan dat. Daar reageert hij doorgaans goed op. Krijgt hij dan toch straf en herinneren wij hem eraan dat we dat van tevoren met hem besproken hebben, dan accepteert hij dat en is hij steeds vaker ook in staat om enigszins te reflecteren op zijn eigen gedrag. Daarbij moet ik natuurlijk wel zeggen dat autisme bij ieder kind anders is en het in het geval van een gedrag,- en of ontwikkelingsstoornis dus toch ook vaak een geval van trial en error en troubleshooten is en het ene kind met autisme nou eenmaal een heel andere aanpak behoeft dan het andere. En soms werkt streng zijn en straffen bij een kind met autisme dus ook helemaal niet.
Ik pas “de strenge lijn” toe. Bij een standaard kind kan je volstaan met 1 x zeggen, bij een kind in het spectrum is dat 100 keer. Soms word je moedeloos. Heeft het nu wel of geen effect. Wederkerigheid is niet waarvoor hij het doet. Ook voelt hij niet aan wat het effect is van zijn drukke, bazige irriterende gedrag.. Belonen en straffen zit dus niet in de fijne sfeer die daardoor ontstaat, of omdat hij jou graag wil plezieren. Zn knopjes zitten meer of met nane in hun hobbytijd, wat vaak schermtijd is. Ik bied hem grenzen en structuur. Ik zeg altijd; hij is de bob, ik de bobsleebaan. Dan nog ziet hij niet altihd dat er grenzen zijn of worden overschreden. Als ik dan zeg..ok vanavond geen schermtijd, valt het kwartje echt wel. (Als hun gedrag als een boemerang hun raakt, komt het ineens wel binnen.) Straffen en belonen. Belonen kan al zijn bij 5 voltooide taakjes: stickers en een half uur eerder op de ipad. Strak met ipad tijden vanaf 17:00 tot avondeten dus…alleen dan kan je het inzetten als beloning of straf . Nooit ’s ochtends.. (anders worden ze,steeds vroeger wakker.) En niet op momenten dat het je zelf goed uitkomt..want dan ben je de structuur en je beloningsmogelijkheid kwijt. Bovendien zijn kinderen in het ass spectrum erg gameverslaving gevoelig. En..op momenten dat het kan ook complimenten uitdelen, aandacht hebben, tijd geven. Dat komt wel eens in de verdrukking door het meer dan bij standaard kinderen moeten structureren en bijsturen.
Ik vind dit een verschrikkelijk artikel. Ik hoor weinig mensen zo respectloos praten over hun eigen kids of kids in het algemeen. Ik ben het met je eens dat kids heus wel een keer op hun donder mogen krijgen wanneer ze het bloed onder je nagels vandaan trekken, maar met praten komen wij 9 van de 10 keer toch echt verder. En dat maakt van mijn kids echt geen narcistische, luie mietjes, maar eerder stabiele kids (en later hopelijk ook stabiele volwassenen) die ons als ouders in vertrouwen durven te nemen omdat we praten in plaats van straffen.
Ik had vroeger zo’n moeder als jij, zo een die vond dat een kind vooral moest gehoorzamen, en ik heb er nog trauma’s van. Dus nee, zo’n onzin zijn die onderzoeken niet en om die reden krijg ik het nogal benauwd van jouw tekst.
Je schets een verschrikkelijk zwart-wit beeld. Of je geeft je kinderen regelmatig op hun sodemieter zodat ze luisteren en later stevig in hun schoenen staan, of je gaat het gesprek aan waardoor het later mietjes worden. Dat klopt natuurlijk van geen kanten.
Ik heb een vrij makkelijker dochter en een zoon met ASD die wat uitdagender is qua opvoeding. De momenten dat ik hem naar zijn kamer schop zijn zeldzaam, want ik weet wat meltdowns en emotionele moeilijkheden met je doen, ik ben namelijk zelf ook autist. En als iets mij bijna de das om heeft gedaan in dit leven, dan is het de ‘je mag niet zeiken-mentaliteit’ want ik heb daarvan maar één ding geleerd: je moet je vooral aanpassen en dat eist nogal een tol op je lijf kan ik zeggen.
Ik vind je artikel van bar weinig empathie getuigen. En deze zin: “Bovendien: kinderen die opgroeien met ouders die van ze houden, een dak boven hun hoofd, genoeg te eten en te drinken, die worstelen helemaal nergens mee.” Onzin. Er zijn tal van onderwerpen waar onze kinderen mee te maken krijgen die ze niet kunnen plaatsen en waar ze onze hulp bij nodig hebben, denk aan pesterijen, het bombardement aan informatie, etc. Ik zie niet hoe straffen daarbij helpt.
Je – in mijn ogen – harde, eenzijdige schrijfstijl doet mij mezelf afvragen wat er bij jou allemaal speelt. Weet dat anderen alleen een spiegel zijn. Dus als jij naar je kinderen kijkt en etterbakken ziet, wat zegt dat dan vooral over jou? Tijd voor wat soul-searching misschien?
Beste Sandra,
Bedankt voor je reactie. Jammer dat je het een verschrikkelijk artikel vindt, maar dat mag natuurlijk. Ieder z’n mening. Wel denk ik dat je het verkeerd interpreteert. Ik praat niet respectloos over kinderen, ik zeg alleen dat ik van mening ben dat we tegenwoordig wat te soft zijn en kinderen te weinig grenzen geven, waardoor zij later in sommige gevallen niet meer goed toegerust zijn om het leven en de tegenslagen waar je in dat leven helaas soms tegenaan loopt aan te kunnen. Nergens in het artikel staat dat ik niet praat met mijn kinderen. Het lijkt me evident dat je een kind altijd uitlegt waarom bepaald gedrag niet wenselijk is en er vervolgens op wijst dat er een consequentie volgt als het nog eens gebeurt en vooral: waarom dat zo is. Echter, wordt daar niet naar geluisterd, gaat een kind ook na uitleg en communicatie door met gedrag dat niet kan/mag, dan volgt in mijn huishouden wel degelijk een straf (als in: het kind even weghalen uit de situatie/apart zetten, een bepaald privilege tijdelijk afnemen, o.i.d.). Dat is niet respectloos, dat is consequent en duidelijk zijn. Begrenzen. Zeggen wat je doet en doen wat je zegt.
Mijn eigen zoon heeft ook ASS, ik weet dus zeer goed wat het is om een dergelijk zorgintensief kind op te voeden. Juist voor hem is duidelijkheid zeer belangrijk. Juist hij is gebaat bij een zekere ‘rechtlijnigheid’ in de communicatie en de manier waarop we met hem omgaan. Dit wordt ook onderschreven door zijn leerkrachten (hij zit op het Speciaal Onderwijs). Krijgt hij een dergelijke eenduidigheid niet, begrenzen wij hem niet op een heel duidelijke manier, dan weet hij niet meer waar hij aan toe is, waardoor hij zich onveilig voelt.
Uiteraard zijn er tal van dingen waar kinderen mee te maken krijgen die zij niet kunnen plaatsen en waar zij hulp bij nodig hebben. En uiteraard communiceer je daar met ze over en help je als ouder met de emotionele gevolgen die dat voor hen heeft. Over dat soort zaken gaat het in dit artikel ook helemaal niet. Ik begrijp ook niet waar jij dit leest.
Ik zie geen etterbakken als ik naar mijn kinderen kijk. Wederom: dat staat helemaal nergens. Jij neemt dit artikel zeer letterlijk en betrekt het volledig op jezelf, dat lijkt mij niet juist en ook niet terecht. Je mist het het punt en voelt je zeer aangevallen door de schrijfstijl. Dat is jammer, maar daar kan ik niks aan veranderen. Bovendien staat het je vrij om mijn manier van schrijven vervelend te vinden. Ik zou je dan ook aanraden om bloggers te lezen die je wel leuk vindt. Dat bespaart je een hoop frustratie. En om op je laatste alinea in te gaan: soul-searching is niet nodig, ik weet zeer goed wie ik ben en waarom. Ik vind het ook redelijk aanmatigend dat je zoiets zegt tegen iemand die je helemaal niet kent. Je hebt geen flauw idee wie ik ben, wat ik in mijn leven heb meegemaakt en hoe dat mij heeft gevormd, of waarom ik mijn moederschap op een bepaalde manier vormgeef. Mijns inziens is dan ook beter om dergelijke persoonlijke aanvallen niet te doen.
Desondanks bedankt voor je reactie en je feedback, dat waardeer ik altijd.
Beste Vala,
Bedankt voor je genuanceerdere uitleg. Die nuance miste ik vooral in het artikel. Het komt nu vooral over alsof kinderen, je schrijft het letterlijk, als honden moeten luisteren en daar ben ik het niet mee eens. Nu je schrijft dat je zelf vooral eerst het gesprek aangaat, geeft dat weer een heel ander beeld.
Mijn excuses als je het aanmatigend vond dat ik schreef dat wat soul-searching misschien op zijn plek zou zijn. Ik bedoel dat vooral als uitnodiging, lezend dat je als ouder vrij hard overkomt (nu weet ik inmiddels de genuanceerde versie). En ja, jouw artikel doet zeker wat mij omdat ik weet wat het met mij heeft gedaan om vooral als Pavlov hond te worden opgevoed. Ik wens dat niemand toe.
Had je van meet af aan genuanceerder geschreven, dan had ik het allemaal beter begrepen. Ik ken je inderdaad niet en weet dus ook niet hoe je eea bedoelt.
Bedankt voor je reactie op mijn reactie in ieder geval.
Groet
Sandra
Dag Sandra,
Het ding met columns is dat deze op vrij directe wijze een stelling/mening dienen te poneren. Daarnaast maak ik veel gebruik van beeldspraak, die uiteraard niet letterlijk genomen moet worden. Veel van wat ik schrijf is overdrachtelijk bedoeld, om de lezer te prikkelen en aan te zetten tot nadenken over bepaalde zaken (wat niet wil zeggen dat je het er dan vervolgens ook mee eens moet zijn). Columns zijn ook bedoeld om een beetje bot en ongenuanceerd te zijn, dat is een deel van de kracht en de lol van het lezen ervan.
Je noemt mij hard, maar insinueert vervolgens wel in een moeite door dat mijn woorden eigenlijk zeggen dat ik zelf een etterbak ben. Ik waardeer het dat je daar nu je excuses voor aanbiedt, maar ik wil maar zeggen: zelf ben je dus blijkbaar ook niet bijzonder genuanceerd. Ik vind het naar voor je dat je je eigen jeugd als zo vervelend hebt ervaren. Ik kan me voorstellen dat dat pijn doet en ik hoop dat je dat een plek kunt geven, of dat al hebt gedaan. Echter, het is niet eerlijk om je eigen gevoelens te projecteren op iemand die je niet kent zonder dat je het hele verhaal kent of überhaupt vragen hebt gesteld. Nogmaals: ik waardeer feedback en ik vind ook dat ik met mijn lezers de dialoog moet aangaan. Wel hoop ik dat dat op een open manier kan en niet direct vanuit een boze, veroordelende manier, want op die manier kun je geen gesprek voeren.
Oh dit is geweldig!! Ik lees je posts met een lach op m’n gezicht en ik roep “hell yes” op quasi alles wat je zegt!
Onze hond is opgevoed als een hond en luistert perfect ?. Onze jongens weten ook wat kan en wat niet dankzij “de hoek” en het woord “neen”. En ‘s avonds krijgen we vrijwillig nog een zoen en knuffel voor het slapengaan. Mission completed, hopen we dan.. Bedankt voor je goede voorbeeld!
Hi Sandrine,
Dank voor je reactie. Fijn om te horen dat je het een leuk artikel vond!
Af en toe straffen moet kunnen ja, wel vind ik dat ik ze eerst altijd een keer gewaarschuwd moet hebben als ze vervelend zijn zodat ze de consequenties van hun gedrag van te voren weten. En daarnaast moet de straf passend zijn voor het kind en niet langer/heviger dan nodig. Als ik m’n zoontje van 4 5 minuten op de kamer zet en daarna met hem in gesprek ga weet hij te benoemen waar iets fout is gegaan en probeert hij het echt al te beteren daarna, en anders dit blijven herhalen