De meeste ouders met jonge kinderen maken een periode door met bijzonder weinig slaap. Of eigenlijk kunnen we beter zeggen: de meeste móeders. Papa slaapt meestal lekker door. Omdat hij de baby ‘niet hoort’, of omdat hij ‘meer slaap nodig heeft’. En wij accepteren dat gewoon. Ik vraag me af: waarom?
Onlangs schreef collegablogger Janneke over hoe het eerste jaar met haar tweeling een soort zombie van haar maakte. Over hoe de meeste moeders die eerste periode op hun tandvlees lopen, omdat zij degenen zijn die er altijd uit gaan ’s nachts. En hoe absurd dat eigenlijk is, omdat je zo’n kind doorgaans toch met z’n tweeën krijgt en er naast mama dus nog iemand is die een evenredig deel van het nachtbraken voor zijn rekening kan nemen: namelijk die man die zich papa noemt. Maar papa blijft in heel veel gevallen gewoon lekker op één oor door ronken. Met als gevolg dat zij langzaam burn-out raakt en hij relatief makkelijk door die eerste jaren rolt. Wat niet zelden nogal z’n weerslag heeft op de relatie. Maar desondanks komen moeders zelden voor zichzelf op. Sterker nog, we pamperen papa alsof-ie zelf een baby is. Want God verhoede het dat hij niet aan z’n heilige acht uurtjes komt. Papa heeft kennelijk privileges.
Papa heeft het al ‘zwaar’ genoeg
De reacties op het artikel van Janneke verbaasden mij enorm. Het overgrote deel van de moeders legt zich er namelijk gewoon gelaten bij neer dat hun vent zich ’s nachts prinsheerlijk omdraait als het kind zich meldt. Sterker nog, menig moeder vindt het logisch dat papa zich onttrekt aan het nachtelijk gedoe, omdat hij het al ‘zwaar’ genoeg heeft. Hij moet tenslotte de volgende dag weer werken en ach ja, hij kan zo slecht tegen weinig slaap, de arme schat. Of hij ‘helpt’ al regelmatig in het huishouden en daarmee mag moeders ‘in haar handjes knijpen’, dus hem dan ook nog voor de nachten laten opdraaien is wel een beetje teveel gevraagd. Sorry, maar ik moest mijn kaak echt van mijn enkels rapen bij het lezen van dergelijke comments. Want dames, serieus? Menen jullie dit nou echt? Zijn jullie soms vergeten dat dat kind net zo goed van hem is als van jou? Dus hoezo krijgt hij dan een vrijbrief om zich aan een belangrijk deel van de zorg te onttrekken? Het is toch niet alsof hij na het lozen van zijn kwakje in jouw baarmoeder klaar is? Tenslotte, is-ie nou vader, of spermadonor?
Vrouwen doen zichzelf ernstig tekort
Het is inderdaad waar dat de man in Nederland vaak meer werkt dan de vrouw. Dat zij zelfs regelmatig helemaal thuis is met het kind. Maar dat betekent niet dat zij dus niet werkt. Dat zij het minder zwaar heeft dan hij. Ik zou zelfs het tegenovergestelde durven beweren. De meeste vrouwen draaien een dubbele baan, omdat zij bijna volledig opdraaien voor de kinderen en het reilen en zeilen van het gezin, wat dag en nacht doordraait, terwijl hij iedere ochtend fluitend naar kantoor vertrekt en daar z’n eigen ding kan doen, waarna hij aan het eind van de dag uit klokt en bij thuiskomst veelal met z’n voeten omhoog op de bank kan en voorzien wordt van zijn natje en zijn droogje. De hardnekkige mythe dat hij het zoveel zwaarder heeft dan zij omdat hij werkt is ver bezijden de realiteit en vrouwen doen zichzelf ernstig tekort door deze zelf in stand te houden. Want kom op jongens, hoe gaan we nou ooit ergens komen met die emancipatie als we ons als moeders blijven gedragen als vrouwen uit de jaren ’20?
Een vader helpt niet in het gezin, hij is er deel van
Je man is niet van suiker. Hij is niet zielig en hij heeft het niet zwaar. In ieder geval niet zwaarder dan jij. Jij bent moeder, maar hij is net zo goed vader. Hij heeft dus een verantwoordelijkheid voor het kind dat jullie samen op de wereld hebben gezet. Die verantwoordelijkheid houdt niet op op het moment dat zijn hoofd zijn kussen raakt. Een vader ‘helpt’ niet in het huishouden en in het gezin, hij is déél van dat gezin. En als hij zijn deel niet uit zichzelf voor zijn rekening neemt moet jij er als vrouw dus voor zorgen dat hij dat doet. Dat ben je aan jezelf, aan je kind en aan de maatschappij verplicht. Vrouwen hebben namelijk net zo goed de verantwoordelijkheid ervoor te zorgen dat er gelijkheid tussen mannen en vrouwen ontstaat als mannen. Maar we laten het er collectief bij zitten door onze mannen de hand boven het hoofd te houden en ons op te stellen als martelaren. Is het dan vervolgens terecht dat we klagen over ongelijkheid? Dat we mekkeren dat wij altijd overal voor opdraaien? Dat we zo moe zijn? Ik vind eigenlijk van niet. Want wie zich brandt, die moet tenslotte op de blaren zitten.
Dames, schop je vent gewoon ’s nachts dat bed uit als de baby huilt. Ja, hij zou het uit zichzelf moeten doen, maar dat-ie daar te beroerd voor is wil niet zeggen dat hij daar dan dus maar ongestraft mee weg mag komen. Kweek een beetje ballen en laat je niet op je kop zitten door een volwassen man die zich gedraagt als een dreinende peuter. Hij heeft niet meer slaap nodig dan jij. Hij heeft geen goede nachten verdiend omdat-ie twee keer per week het vuilnis buiten zet. Rot op. Als-ie het allemaal zo moeilijk vindt, had-ie maar geen kinderen moeten krijgen. En voor jullie met borstvoedingsargument komen: nee, hij heeft geen borsten inderdaad. Maar hij kan wel een luier verschonen. Troosten bij huilen zonder reden. Of een keer een flesje afgekolfde melk geven zodat jij ook een paar nachten per week een fatsoenlijke ruk slaap kunt pakken. Bovendien, die baby wordt ook een keer dreumes en een peuter en grote kans dat-ie dan ’s nachts nog steeds de boel op stelten zet. En dan gaat het tietenargument niet meer op. Waar het om gaat: een kind krijg je sámen en dus draai je er ook sámen voor op. Dat gaat alleen maar gebeuren als jij opeist waar je simpelweg recht op hebt, wat je zou moeten claimen: een evenredige zorgverdeling. En als je hem dat bed uit geschopt hebt en hij snapt de boodschap nog niet, dan schop je hem dus het huis uit. Want vader is meer dan alleen een titel, er moet wel gewerkt worden voor die status. Want nogmaals: anders had je net zo goed naar de spermabank kunnen gaan.